CZY JEZUS JEST BOGIEM WEDŁUG JANA 1:1C?

CZY JEZUS JEST BOGIEM WEDŁUG JANA 1:1C?

11/22/20235 min czytać

(Czy Jezus jest Bogiem w Jana 1.1c?)
autorstwa Serveta ewangelikalnego

W całej historii Kościoła prawie wszyscy interpretatorzy Biblii utrzymywali, że w Nowym Testamencie istnieją dwa podstawowe fragmenty, które identyfikują Jezusa jako BOGA. Oznacza to z jednej strony Jana 1,1c („a Bogiem było Słowo”), a z drugiej Jana 20,28 („mój Pan i mój Bóg”). W tym artykule chcemy przyjrzeć się Janowi 1:1c. To krótkie zdanie, bardziej niż jakikolwiek inny tekst w Biblii, doprowadziło wielu chrześcijan do wiary, że Jezus jest BOGIEM. Dzieje się tak dlatego, że większość ludzi nie zna biblijnej greki i dlatego nie zdaje sobie sprawy z problemów gramatycznych, które pojawiają się podczas jej tłumaczenia.

Ewangelia Jana rozpoczyna się prologiem, który składa się z 18 wersetów. Jest to zasadniczo skrócona wersja tej Ewangelii, której wiele zdań jest powiązanych z fragmentami poniższego tekstu. W większości współczesnych Biblii anglojęzycznych werset Jana 1:1 został przetłumaczony w takiej samej formie, w jakiej znajduje się w Wersji Króla Jakuba (KJV). Mówi: „Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bóg był Słowem.” Pierwszym problemem, który wychodzi na jaw w tej lekturze, jest to, że „Słowo”, które jest u BOGA, nie wydaje się pasować do „Słowa”, które w rzeczywistości jest BOGIEM.

Tradycjonaliści (czyli chrześcijanie wierzący, że Jezus jest BOGIEM) twierdzą, że ten prolog nazywa Jezusa „BOGIEM”, umieszczając Jana 1:1c obok wersetu 14. Napisano tam, odnosząc się do człowieka Jezusa Chrystusa: „A Słowo stało się ciałem i zamieszkało między nami”. Tradycjonaliści dochodzą więc do wniosku, że „Słowo” było BOGIEM i że „Słowo” stało się Jezusem Chrystusem, a zatem Jezus Chrystus jest BOGIEM. Jednak przy tłumaczeniu słów „a Bogiem było Słowo” pojawia się kilka niezbyt prostych pytań gramatycznych.

Po pierwsze: Grecki tekst Jana 1:1c brzmi: „kai theos en ho logos”. W dosłownym tłumaczeniu brzmi: „a Bóg był słowem”, ponieważ theos (Bóg) występuje przed logos (słowo). Ze względu na tę kolejność słów niektórzy tłumacze, w tym Wiklif, Coverdale, Biskup i Luter – jeszcze przed KJV w 1611 r. – przetłumaczyli Jana 1:1c w następujący sposób: „a Bóg był Słowem ”.

Po drugie: Większym problemem gramatycznym związanym z Jana 1, 1c jest to, że theos pojawia się tutaj bez przedimka (gr. ho = the), podczas gdy theos w poprzednim stwierdzeniu w Jana 1, 1b zawiera przedimek (ton theon). Rzeczownik z przedimkiem zwykle oznacza coś jasnego i określonego, - „BÓG/Bóg”, natomiast rzeczownik bez przedimka oznacza coś nieokreślonego, - „boga”. Właśnie dlatego Świadkowie Jehowy nalegają, aby Jana 1:1c przetłumaczyć w następujący sposób: „ a Bogiem było Słowo ”.

Z powodu tych trudności gramatycznych w Jana 1, 1c, niektóre badane autorytety uważają theos bez przedimka za stwierdzenie jakościowe i tłumaczą to stwierdzenie przymiotnikowo: „a Słowo było boskie” (podobnie jak Zürcher w Dobrej Nowinie). Tłumaczenie to nie wydaje się jednak do końca uzasadnione, gdyż gdyby autor (Jan) chciał w ten sposób opisać logos, to najprawdopodobniej użyłby greckiego słowa oznaczającego boskość, czyli theios.

W XX wieku wśród badaczy Nowego Testamentu toczyły się gorące dyskusje na temat rzeczowników bezprzedmiotowych w greckim NT, zwłaszcza na temat Jana 1, 1c. Dyskusję tę ujęto w dwóch artykułach opublikowanych w tym samym prestiżowym czasopiśmie teologicznym (Journal of Biblical Literature), choć oddalonych o pokolenie.

W 1933 roku EC Colwell podjął próbę ustanowienia greckiej reguły gramatycznej. Twierdził, że „określony rzeczownik będący orzeczeniem ma rodzajnik, gdy występuje po czasowniku, ale nie ma przedimka, gdy poprzedza czasownik”. ponieważ odniesiono się do tej „Zasady Colwella”. Colwell przyznał jednak, że kontekst może wymagać wyjątków od jego reguły.

W 1973 roku Philip Harner napisał: „Colwell większość czasu spędził na zagadnieniu, czy rzeczowniki predykatywne bez rodzajników są określone czy nieokreślone, ale nie zajął się wystarczająco szczegółowo problemem ich jakościowego znaczenia”. rzeczownik orzecznikowy, gdy poprzedza czasownik, jak w Jana 1:1c, ma wyraźnie siłę jakościową, która jest bardziej znacząca niż jego określoność lub nieokreśloność. Harner dochodzi do wniosku: „Uważam, że w Jana 1,1 jakościowe znaczenie orzeczenia jest tak dominujące, że rzeczownik nie może być postrzegany jako określony”. W ten sposób tłumaczy jakościowo theos z Jana 1,1c. W ocenie Harnera tradycyjne tłumaczenie Jana 1:1c („a Bogiem było Słowo”) nie jest poprawne. Do dziś ustalenia Harnera nie zostały zakwestionowane. Wręcz przeciwnie, coraz większa liczba teologów z radością przyjęła jego spójną argumentację i dlatego zwróciła się przeciwko tradycyjnemu tłumaczeniu Jana 1:1c.

Herner kończy swój artykuł, zgadzając się z tłumaczeniem New English Bible (NEB), które tłumaczy Jana 1:1c w następujący sposób: „ a czym był Bóg, takie było Słowo ”. Oznacza to, że Słowo, które później stało się Jezusem z Nazaretu, było jak BÓG, nie będąc BOGIEM. Ten sposób tłumaczenia traktuje bezprzedimkowe theos przymiotnikowo, jako jakościowe, bez tłumaczenia go jako „boskiego”. To tłumaczenie bardzo dobrze pasuje do ostatniego zdania z Listu do Hebrajczyków 1:3, gdzie jest napisane: „ On [Jezus] jest odblaskiem jego [BOGA] chwały i obrazem jego [BOGA] natury.

Ostatecznie tłumaczenie Jana 1:1c NEB – „ a czym był Bóg, to było Słowo ” – bardzo dobrze pasuje do następujących wypowiedzi Jezusa w Ewangelii Jana:

 „ Ojciec jest we mnie, a ja w Ojcu !” (Jana 10:38)

 „ Kto mnie widzi, widzi Tego, który mnie posłał ” (Jana 12:45)

 „ Kto mnie widział, widział Ojca ” (Jana 14:9)

 „ że jestem w Ojcu, a Ojciec jest we mnie ” (Jana 14:11, por. w. 20)

 „ Odpowiedział Tomasz i rzekł mu: Pan mój i Bóg mój !” (Jana 20:28).

Słowa Jezusa: „ Kto mnie widział, widział Ojca ” (Jana 14:9) całkiem dobrze wyjaśniają Jana 1:1c. Co na ten temat mówią teolodzy? Marinus de Jonge mówi: „Autor tego prologu chce jasno i wyraźnie ukazać „Słowo” i BÓG jak najściślej ze sobą powiązane, nie naruszając przy tym wiary w Jedynego BOGA.

William Barclay stwierdza: „Kiedy Jan mówi: ‚Słowo było Bogiem’, nie mówi, że Jezus był identyczny z BOGIEM; Mówi, że Jezus był tak całkowicie identyczny z Bogiem w swoim myśleniu, sercu i swojej istocie, że możemy w nim dokładnie zobaczyć, jaki jest BÓG.

W mojej książce Restytucja Jezusa Chrystusa (2008) poświęciłem 12 stron na dogłębne studium Jana 1:1c. Zacytowałem w nim 26 uznanych teologów i ich dzieła.

Ten artykuł jest autorstwa Kermita Zarleya (Serweta Ewangelickiego). Na jego stronie internetowej –servtustheevangelical.com – można przeczytać 50 takich artykułów w języku angielskim. Stanowią one streszczenie jego starannie opracowanej, dogłębnej biblijnie, 600-stronicowej książki zatytułowanej: Restytucja Jezusa Chrystusa (2008)